တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့၏ ၂ လမ်းသွား ကုန်သွယ်ရေး နှင့် ပတ်သက်၍ ယခုလအတွင်း ပြုလုပ်ခဲ့သော ဆွေးနွေးပွဲ တခုတွင် ထိုင်းနိုင်ငံကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဆွန်သီရတ်ဆွန်သီဂျီရာဝေါင် Sonthirat Sonthijirawong က e-commerce (အွန်လိုင်း ကုန်သွယ်ရေး) သည် တိုင်းပြည်ကို နောက်ထပ်မြင့်မားသည့် နေရာတခုသို့ ပို့ဆောင်ပေးမည့် စီးပွားရေး မိုဒယ် တခုအဖြစ် ချီးကျူး ပြောဆိုသည်။
e-commerce ကိုသာ အောင်မြင်အောင် ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့လျှင် အွန်လိုင်း စီးပွားရေးက ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် ၎င်း၏ အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ဖက်ဖြစ်သော တရုတ်နိုင်ငံတို့ကြားမှ အပြန်အလှန် ကုန်သွယ်ရေး၌ ၂၀၂၀ တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂၀ ဘီလီယံ အထိ ရောက်လာမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်ဟု ကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးက ပြောသည်။ ယမန်နှစ်က ဒေါ်လာ ၇၃ ဘီလီယံ ရှိခဲ့ရာမှ သိသိသာသာ မြင့်တက်သွားခြင်း ဖြစ်သည်။
e-commerce ကို ထိုသို့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လက်ခံလာခြင်းမှာ တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး အွန်လိုင်း လက်လီအရောင်း လုပ်ငန်း ဖြစ်သည့် အလီဘာဘာ အုပ်စု ဦးပိုင် Alibaba Group Holding ၏ ပူးတွဲတည်ထောင်သူ နှင့် အမှုဆောင် ဥက္ကဌ ဂျက်မ Jack Ma ရောက်လာပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဖြစ်သည်။
မကြာသေးမီက ဘန်ကောက်သို့ လာရောက်ခဲ့သည့် ခရီးစဉ်အတွင်းတွင် Jack Ma က Alibaba ကို တိုးချဲ့ရန် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃၅၂.၄ သန်း တန်ဖိုးရှိ သဘောတူညီချက်များကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းအားဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ လက်ရှိ စစ်အစိုးရကို သဘောကျ ကျေနပ်စေခဲ့သည်။ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်များတွင် တရုတ်နိုင်ငံမှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် စားသုံးသူများကို ဆက်သွယ်ပေးသည့် အကြီးဆုံး ပလက်ဖောင်း ဖြစ်သော Alibaba ၏ Tmall မှ တဆင့် တရုတ်နိုင်ငံ ဈေးကွက်သို့ ထိုင်းလယ်သမားများနှင့် သီးနှံစိုက်ပျိုးသူများ ဝင်ရောက်နိုင်အောင် ဆွဲဆောင်မည့် အစီအစဉ် တခုလည်း ပါဝင်သည်။
ပိုမို ထင်ရှားရန် Jack Ma က ထိုင်းနိုင်ငံမှ ကျော်ကြားသော ဒူးရင်းသီးများကို သိန်းနှင့် ချီ၍ ရောင်းချရန် Tmall တွင် တင်ခဲ့သည်။
တရုတ်အစိုးရပိုင် ဆင်ဟွာ Xinhua သတင်းဌာနက နောက်ပိုင်းတွင် မည်သို့ ဆက်ဖြစ်ခဲ့သည်ကို “အလုံးရေ ၈၀၀၀၀၊ တန်၂၀၀ အလေးချိန်ရှိသော ဒူးရင်းသီးများကို Alibaba ၏ Tmall တွင် စက္ကန့် ၆၀ အတွင်း တရုတ်စားသုံးသူများက ဝယ်ယူသွား ကြသည့် အခါ တရုတ် e-commerce ၏ ဂုဏ်ရည်ကို ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အလွန် အံ့အားသင့်သွားခဲ့ကြသည်” ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။
Jack Ma ၏ ကမ်းလှမ်းမှုများကလည်း ထိုင်းစစ်အစိုးရကို ကျေနပ် နှစ်သိမ့်စေခဲ့သည်။ နောက်လာမည့် ၅ နှစ်အတွင်းတွင် သူက ထိုင်းနိုင်ငံမှ သူ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဒေါ်လာ ၃ ဘီလီယံ အထိ တိုးချဲ့ရန် မျှော်လင့်ထားပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးရေး ထွက်ကုန်များ၊ ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ဆောင်မှုများ၊ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးများ၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်းနှင့် အသေးစား နှင့် အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ (SMEs) ကို သူ၏ အွန်လိုင်း ကုန်တိုက်ကြီးသို့ ခေါ်ယူရန် အစီအစဉ်များ ရှိသည်။
“မကြာတော့မယ့် အနာဂတ်မှာ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းသော SMEs တွေက အွန်လိုင်း ပလက်ဖောင်းတွေက တဆင့် ကမ္ဘာနဲ့ ချီပြီး အလုပ်လုပ်ကြလိမ့်မယ်” ဟု Jack Ma က ပြောသည်။ ထိုသို့ မထင်ထားသည့်သူများ ဒေသတွင်းတွင်သာ အလုပ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများသည် အောင်မြင်မှုရရန် အလွန်ခက်ခဲကြောင်း တွေ့ကြရလိမ့်မည်ဟုလည်း သူက သတိပေးခဲ့သည်။
ဈေးကွက်တခု အတွင်းသို့ Jack Ma ဝင်လာနေခြင်းက အွန်လိုင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွင် ယှဉ်ပြိုင်မှုများ တိုးလာနေ ကြောင်း ဖော်ပြနေသည်။ အွန်လိုင်းနှင့် ပို၍ နီးစပ်ကျွမ်းဝင်သည့် ထိုင်းဈေးဝယ်သူများက ဖက်ရှင်မှသည် အချဉ်ရည် အထိ အရာရာတိုင်းကို ဒီဂျစ်တယ် ပလက်ဖောင်းမှ တဆင့် ဝယ်ယူနေကြသည်။
လူဦးရေ ၆၉ သန်းနီးပါး ရှိ၍ အင်တာနက် အသုံးပြုသူ ၅၇ သန်းရှိသော ထိုင်းနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင် အာရှ၌ အွန်လိုင်း အသုံးပြုချိန် အများဆုံး အဖြစ် ရပ်တည်နေသည်။ နယူးယောက် အခြေစိုက် အွန်လိုင်း ပလက်ဖောင်းတခု ဖြစ်သည့် We Are Social က ဇန်နဝါရီလ အတွင်းတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော “Digital 2018 Global Overview” အမည်ရှိ အစီရင်ခံစာတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားများက ပြီးခဲ့သည့် နှစ်အတွင်း တနေ့လျှင် အင်တာနက် အသုံးပြုချိန် ၉.၃၈ နာရီ ရှိခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ နောက်တွင် ဖိလစ်ပိုင်က ၉.၂၉ နာရီ နှင့် အင်ဒိုနီးရှားက ၈.၅၁ နာရီဖြင့် ရှိနေသည်။
ထိုကဲ့သို့ အွန်လိုင်း ထိုးဖောက်မှုကောင်းခြင်းက ထိုင်းနိုင်ငံ၏ e-commerce ဈေးကွက်ကို အားကောင်းစေခဲ့သည်။ ထိုင်း အစိုးရ အဖွဲ့အစည်းတခု ဖြစ်သည့် Electronic Transactions Development Agency ၏ အဆိုအရ ဈေးကွက်၏ တန်ဖိုး က ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ဘတ်ငွေ ၂.၅၆ ထရီလီယံ(ဒေါ်လာ ၇၉.၇၂ ဘီလီယံ) ရှိခဲ့သည်။ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် e-commerce ဈေးကွက်က အရေးပါသည့် မောင်းနှင်အားတခု ဖြစ်လာနေခြင်းနှင့် အတူ လာမည့်နှစ်တွင် ဘတ်ငွ ၃ ထရီလီယံ အထိ ရောက်ရှိလာမည်ဟုလည်း ခန့်မှန်းထားသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၏ စာတိုက်လုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်နေသည့် ထိုင်းစာတိုက်(Thailand Post) ၏ ဥက္ကဌ စမွန်းဓာတုပီဘွန်း Smorn Terdthumpiboon က “နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် e-commerce က SMEs တွေနဲ့ အွန်လိုင်းကုန်သည်တွေ သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေ လုပ်ကိုင်တဲ့ နည်းလမ်းကို အသွင်ပြောင်းပေးနေပါတယ်” ဟု ပြည်တွင်း သတင်းစာတစောင်သို့ ပြောကြခဲ့သည်။
Alibaba က ရှယ်ယာ အများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် စင်ကာပူနိုင်ငံ အခြေစိုက် e-commerce လုပ်ငန်းတခု ဖြစ်သည့် Lazada Group က ထိုင်းနိုင်ငံ အွန်လိုင်း ဈေးကွက်ကို ဦးဆောင်နေသည်။ ၎င်းက ပြည်တွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ လုပ်ငန်းများ ဖြစ်သည့် Shopee၊ Amazon.com၊ 11street နှင့် မကြာသေးမီက ထိုင်းနိုင်ငံမှ အဖျော်ယမကာ နှင့် လက်လီ အရောင်း လုပ်ငန်းကြီး တခုဖြစ်သည့် TCC Group က ဝယ်ယူခဲ့သော ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး e-commerce ဝက်ဘ် ဆိုက် ဖြစ်သည့် Tarad.com တို့ နှင့် ယှဉ်ပြိုင်နေသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံသို့ Jack Ma ဝင်ရောက်လာခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ တိုင်းပြည်က Alibaba ၏ အင်အား ကြီးမားမှုကို စီမံခန့်ခွဲရန် အသင့်ဖြစ်/မဖြစ် နှင့် တရုတ်အွန်လိုင်းကုမ္ပဏီကြီးက ပြည်တွင်း ပြိုင်ဖက်များကို နင်းချေသွားနိုင်သည့် ဖြစ်နိုင်ချေများ အပါအဝင် မေးခွန်းထုတ်မှုများကိုလည်း မြင့်တက်စေခဲ့သည်။
Tarad ကို တည်ထောင်သူ ပါဝတ် ပွန်ဝိထရပနူ Pawoot Pongvitayapanu က သတိပေးခြင်းဖြင့် ပါဝင်လာခဲ့သည်။ Alibaba ပလက်ဖောင်းက ထိုင်းဈေးကွက်အတွင်းသို့ တရုတ်ကုန်စည်များ အလုံးအရင်းဖြင့် ဝင်ရောက်လာစေနိုင်ပြီး တရုတ်ပွဲစားများက ထိုင်းကုန်သည်များ၏ နေရာသို့ အစားထိုး ဝင်ရောက်လာအောင် တံခါးဖွင့်ပေးလိမ့်မည်ဟု ပြည်တွင်း သတင်းဌာနများကို ပြီးခဲ့သည့် လအတွင်းတွင် သူက ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိ အစိုးရက အဆိုပါ ဒီရေကို နှေးကွေးစေရန် ခြေလှမ်းအချို့ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ Jack Ma ရောက်မလာမီ ထိုင်း အစိုးရက ယှဉ်ပြိုင်မှု သေချာရေး စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ ကိုင်တွယ်ခဲ့သည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်မှ စီးပွားရေး ပညာရှင်များက ပြောသည်။
“ကောင်းမွန်တဲ့ ယှဉ်ပြိုင်မှု မူဝါဒ တခုနဲ့ ဒီဂျစ်တယ် စီးပွားရေးကို ရောယှက်ဖို့အတွက် စဉ်းစားဖို့ လိုအပ်တဲ့ ကိစ္စ ၂ ခုရှိ ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံက ပထမတခုကို ဖြေရှင်းနေခဲ့ပါတယ်” ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ ထိုင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ အကြီးတန်း စီးပွားရေး ပညာရှင် ကစ်တီဖုန် အရိယာပရူချာယာ Kiatipong Ariyapruchaya က ပြောသည်။ “ဒါပေမယ့် ဒီဂျစ်တယ် ခေတ်မှာ မျှတတဲ့ ပြိုင်ကွင်းတခု သေချာစေဖို့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ခိုင်မာအားကောင်းတဲ့ အမျိုးသား အချက်အလက် ဗျူဟာ တခု လိုအပ်ပါတယ်။”
ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ဧပြီလတွင် ထုတ်ဝေခဲ့သော “Thailand Economic Monitor: Beyond the Innovation Paradox.” အမည်ရှိ အစီရင်ခံစာတွင် ထိုကိစ္စကို ဖော်ပြထားသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ယှဉ်ပြိုင်မှု ဥပဒေက ယှဉ်ပြိုင်မှုတခုကို အုပ်ချုပ်စီမံခြင်းမှသည် ယှဉ်ပြိုင်မှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ပေါင်းစည်းခြင်း သဘောတူညီချက်များအထိ ကဏ္ဍအများအပြားကို ဖြေရှင်းထားသည်။ သို့သော်လည်း ယခင် ၁၉၉၉ ခုနှစ် ယှဉ်ပြိုင်မှု ဥပဒေ၏ အားနည်းချက် သမိုင်းများအရ ဆိုလျှင် လက်ရှိ ဥပဒေ အကောင်အထည်ဖော်မှုကို စမ်းသပ်ရလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။ “တိုင်ကြားမှု ၁၀၀ ရှိခဲ့ပေမယ့် ၁၉၉၉ ခုနှစ် ဥပဒေက တမှုတည်းကိုသာ အောင်မြင်မြင် စွဲချက်တင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု အဆိုပါ အစီရင်ခံစာက မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။
ဂရုစိုက် စောင့်ကြည့်ရမည့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍမှ အချက်အလက်များ အပါအဝင် ပိုမို၍ ကျယ်ပြန့်သော အချက်အလက် သုံး သပ်မှုတခု ပြုလုပ်ရန် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က တောင်းဆိုထားသည်။ အစိုးရတွင်ရှိသည့် အချက်အလက်များနှင့် ပေါင်းစပ်ထား သော အချက်အလက်များကို မြှင့်တင်ပေးမည့် အစီအစဉ်တခုက ပြည်သူများနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအတွက် ပိုမို ကောင်းမွန်စေလိမ့်မည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ အစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။ လူနှင့် ကောက်ယူမှတ်သားခြင်း မဟုတ်ဘဲ စက်က ထုတ်ပေးသော အချက်အလက်များ သို့မဟုတ် အချက်အလက်များကို ယူ သုံးစွဲနိုင်သော၊ လွှဲပြောင်းနိုင်သော အခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်၍ အမျိုးသား အဆင့် မူဝါဒများ ကင်းမဲ့နေသည် ဟုလည်း သတိပေးထားသည်။
Jack Ma ၏ လမ်းကြောင်းက ထိုင်း-တရုတ် ကုန်သွယ်ရေး၏ အနာဂတ်အတွက် အပြောင်းအလဲများကို ယူဆောင် လာခဲ့သည်။ ပေါ်ထွက်လာနေသည့် အမြင်တခုမှာ သူ၏ အွန်လိုင်း ကုန်တိုက်ကြီး အတွက် ပစ္စည်းပေးသွင်းသူများ အဖြစ် Jack Ma က ဆွဲဆောင်ချင်နေသည့် ထိုင်း လယ်သမားများနှင့် သီးနှံစိုက်ပျိုးသူများက အကျိုးအမြတ် ရရှိရန် ရှိနေသည်ဟု ဘန်ကောက်မြို့ Kasem Bundit တက္ကသိုလ် မှ Institute of Digital Media Law ၏ ဒါရိုက်တာ ကနာတစ် ထုံဂရာဝီဝန် Kanathip Thongraweewong က ပြောသည်။
သို့သော်လည်း ထိုင်းစားသုံးသူများက အရည်အသွေးနိမ့်သော သစ်သီးများ၊ မြင့်မားသော ဈေးနှုန်းများဖြင့် ကျန်ခဲ့မည်ကို စတင် စောဒက တက်နေခဲ့ကြပြီ ဖြစ်သည်ဟု သူက ပြောသည်။ “ဒီနှစ် ဒူးရင်း ရာသီအတွင်းမှာ အဲဒါက စိုးရိမ်စရာ ပါပဲ။”
(Nikkei Asian Review ပါ Marwaan Macan-Markar ၏ Thai e-retailers brace for Jack Ma’s ‘great durian road’ ကို ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
The post ထိုင်းကို ဖောက်လုပ်လာသော ဂျက်မ၏ “မဟာ ဒူးရင်းသီး လမ်းမ” appeared first on ဧရာဝတီ.
